جرثقیل شناور اسلیپنیر (SSCV Sleipnir) یکی قدرتمندترین جرثقیلهای نیمهشناور جهان است که توسط شرکت هلندی هیرما مارین کانترکتورز اداره میشود. جرثقیل Sleipnir در سال ۲۰۱۹ در سنگاپور توسط شرکت سمبکورپ مارین ساخته و تحویل داده شد و نام خود را از اسب هشتپای اودین در اساطیر اسکاندیناوی گرفته است. با طول ۲۲۰ متر، عرض ۱۰۲ متر و عرشه تقویتشده وسیع، جرثقیل اسلیپنیر عنوان بزرگترین جرثقیل شناور جهان را از خواهر بزرگتر خود جرثقیل تیالف گرفت. این کشتی مجهز به دو جرثقیل چرخان هر کدام با ظرفیت ۱۰۰۰۰ تن است که در حالت جفت میتوانند تا ۲۰۰۰۰ تن بار بلند کنند.
جرثقیل اسلیپنیر نخستین جرثقیل شناور جهان با موتورهای دوگانهسوز (گاز طبیعی مایعشده LNG و سوخت دریایی کمسولفور) است و ظرفیت ذخیره ۸۰۰۰ متر مکعب LNG دارد. این کشتی با ظرفیت اسکان حدود ۴۰۰ نفر و توانایی کار در آبهای عمیق، برای نصب و برچیدن سکوهای فراساحلی طراحی شده و از سال ۲۰۱۹ رکوردهای متعددی در بلند کردن سنگین ثبت کرده است. اسلیپنیر نماد نسل جدید جرثقیلهای شناور است که قدرت، کارایی و پایداری را با هم ترکیب کرده است.
مشخصات جرثقیل دریایی Sleipnir
| ویژگی | اطلاعات |
|---|---|
| نام رسمی | SSCV Sleipnir |
| نوع شناور | جرثقیل نیمهغوطهور (Semi-Submersible Crane Vessel) |
| مالک | Heerema Marine Contractors |
| سال ساخت | 2019 |
| سازنده | Sembcorp Marine (سنگاپور) |
| نامگذاری | بر اساس Sleipnir، اسب هشتپا از اساطیر نورس |
| طول | 220 متر |
| عرض | 102 متر |
| حداکثر عمق آبخور | تا 32 متر |
| ظرفیت جرثقیلها | 2 × 10,000 تن (تاندِم تا 20,000 تن) |
| مساحت سکوی کاری | حدود 12,000 متر مربع |
| توان نیروگاه | 12 موتور دیزل/گاز دوگانه با قابلیت کار با LNG |
| ظرفیت خدمه | حدود 400 نفر |
| کاربرد اصلی | نصب و جابهجایی ساختارهای سنگین دریایی مانند سکوی نفت و گاز |
| ویژگی برجسته | بزرگترین شناور جرثقیل دریایی با سیستم دوگانهسوز LNG و MGO |
هدف از ساخت و کاربردهای جرثقیل اسلیپنیر
تنها یک فروند از جرثقیل دریایی SSCV Sleipnir ساخته شده است. این شناور بهصورت منحصربهفرد و بدون ساخت نمونه همکلاس، برای شرکت Heerema Marine Contractors طراحی و تولید شده است. هدف اصلی از ساخت اسلیپنیر پاسخ به نیاز صنعت فراساحلی برای بلند کردن سازههای بسیار سنگین در یک مرحله بود تا هزینه و زمان عملیات کاهش یابد. جرثقیل شناور اسلیپنیر برای نصب تاپسایدهای عظیم، جکتها، فونداسیونهای بادی و برچیدن سکوهای قدیمی طراحی شده است. کاربردهای اصلی آن شامل پروژههای نفت و گاز در دریای شمال، مدیترانه و خلیج مکزیک، و همچنین نصب پلتفرمهای انرژی بادی فراساحلی است.
اسلیپنیر امکان بلند کردن ماژولهای کاملاً مونتاژشده را فراهم میکند که نیاز به کار دریایی اضافی را حذف مینماید. در پروژههای برچیدن، اسلیپنیر روش تکمرحلهای را برای حذف جکتهای سنگین به کار میگیرد که ایمنی و کارایی را افزایش میدهد. این کشتی در گذار به انرژیهای تجدیدپذیر نیز نقش کلیدی دارد و برای نصب توربینهای بادی بزرگ مناسب است. هدف هیرما از ساخت آن، حفظ رهبری در بازار سنگینکاری فراساحلی برای دهههای آینده بوده است.
ویژگیهای ساختاری و ابعاد جرثقیل اسلیپنیر
اسلیپنیر از نوع نیمهشناور با دو پانتون و ستونهای متقارن است که ثبات عالی در دریاهای طوفانی فراهم میکند. ابعاد آن شامل طول ۲۲۰ متر، عرض ۱۰۲ متر و ارتفاع برج جرثقیل تا ۱۴۴ متر است. عرشه تقویتشده آن فضای وسیعی برای حمل بار فراهم میکند و سیستم بالاست دینامیک امکان غوطهوری سریع را میدهد. هشت ستون گرد برای کاهش مقاومت موج طراحی شدهاند و مخازن LNG در داخل ستونها قرار دارند.
ساختار جرثقیل اسلیپنیر با تمرکز بر تعادل وزن و شناوری بهینه شده تا حرکات کشتی در امواج بلند حداقل باشد. جرثقیل اسلیپنیر با سرعت خدمتی حداقل ۱۰ گره دریایی و سیستم موقعیتیابی پویا، انعطافپذیری بالایی در عملیات جهانی دارد. طراحی آن بدون نیاز به dry-docking دورهای، عمر مفید طولانیتری نسبت به رقبا فراهم میکند.
بررسی ظرفیت باربرداری
ظرفیت باربرداری جرثقیل Sleipnir بینظیر است: هر جرثقیل ۱۰۰۰۰ تن و در حالت تاندم ۲۰۰۰۰ تن. جرثقیلها ساخت شرکت هویسمان هلند هستند و روی بزرگترین بلبرینگهای جهان با قطر ۳۰ متر سوار شدهاند. شعاع کاری جرثقیلها تا فاصلههای طولانی حفظ ظرفیت بالا را ممکن میسازد و تستها با ۱۱۰۰۰ تن هر جرثقیل انجام شده است.
این ظرفیت اجازه بلند کردن تاپسایدهای ۱۵۳۰۰ تنی را میدهد که رکورد جهانی است. در مقایسه با جرثقیلهای معمولی، اسلیپنیر امکان عملیات تکمرحلهای برای سازههای عظیم را فراهم میکند و ایمنی را افزایش میدهد.
تکنولوژیهای پیشرفته بهکاررفته
اسلیپنیر پر از تکنولوژیهای نوین است: موتورهای دوگانهسوز MAN 8L51/60DF با قدرت ۸ مگاوات هر کدام (مجموع ۹۶ مگاوات)، سیستم الکتریکی یکپارچه برای پیشران و جرثقیل، و سیستم جبران حرکت پیشرفته برای دقت در شرایط دریایی سخت. استفاده از LNG انتشار گازهای گلخانهای را تا ۲۵ درصد کاهش میدهد و سیستم بازیابی حرارت انرژی را بهینه میکند. جرثقیلها با سیستم چرخش مستقیم روی بلبرینگ غولپیکر و کنترل دیجیتال، دقت میلیمتری دارند. سیستم بالاست دینامیک و موقعیتیابی پویا کلاس بالا، عملیات را ایمنتر میکنند.
مقایسه اسلیپنیر با جرثقیلهای شناور دیگر
اسلیپنیر با ظرفیت ۲۰۰۰۰ تن در حالت جفت، از تیالف (۱۴۲۰۰ تن) و سایپم ۷۰۰۰ (۱۴۰۰۰ تن) پیشی گرفته است. ابعاد بزرگتر (۲۲۰ در ۱۰۲ متر در برابر ۲۰۱ در ۸۸ متر تیالف) و موتورهای LNG آن را کارآمدتر و پایدارتر میکند. تیالف جرثقیلهای قدیمیتر دارد اما اسلیپنیر با بلبرینگهای ۳۰ متری و سیستم الکتریکی مدرن، برتری دارد. در مقایسه با پایونیرینگ اسپیریت (۴۸۰۰۰ تن اما بدون جرثقیل چرخان)، اسلیپنیر انعطافپذیری بیشتری برای عملیات متنوع دارد. جرثقیل اسلیپنیر تنها جرثقیل شناور با این ترکیب قدرت و پایداری است.
سیستمهای هیدرولیکی و قدرت موتور جرثقیل Sleipnir
قدرت موتور اسلیپنیر از ۱۲ موتور MAN دوگانهسوز با مجموع ۹۶ مگاوات تأمین میشود که هم پیشران الکتریکی و هم جرثقیلها را تغذیه میکنند. سیستم هیدرولیکی جرثقیلها با فشار بالا و سیلندرهای قدرتمند، بلند کردن دقیق را ممکن میسازد. پیشرانها آزیموت برای مانور عالی هستند. سیستمها با افزونگی کامل طراحی شدهاند تا در صورت خرابی، عملیات ادامه یابد. مصرف LNG کارایی سوخت را افزایش میدهد.
پایههای اسلیپنیر (پانتونها و ستونها) برای تعادل کامل در حالت عملیاتی طراحی شدهاند و امکان جابجایی بارهای تا ۲۰۰۰۰ تن را فراهم میکنند. عرشه وسیع حمل چندین سازه همزمان را ممکن میسازد و سیستم بالاست سریع غوطهوری را تنظیم میکند. طراحی جرثقیل اسلیپنیر اجازه عملیات در آبهای عمیق و طوفانی را میدهد و بارهای سنگین مانند جکت ۹۲۰۰ تنی را به راحتی جابجا میکند.
هزینه ساخت و قیمت جرثقیل اسلیپنیر
هزینه ساخت جرثقیل اسلیپنیر حدود ۱ میلیارد دلار بوده که شامل قرارداد مهندسی و ساخت با سمبکورپ مارین میشود. این سرمایهگذاری برای ظرفیت بینظیر و فناوریهای پیشرفته توجیهپذیر است. قیمت عملیاتی روزانه آن بسته به پروژه چند صد هزار دلار است اما کارایی بالا هزینه کلی پروژهها را کاهش میدهد. هزینه نسبت به مزایای بلند کردن تکمرحلهای و کاهش زمان دریایی، بازگشت سرمایه سریع دارد.
جرثقیل Sleipnir از زمان ورود به خدمت در ۲۰۱۹ تاکنون هیچ حادثه عمده یا آسیب جدی گزارششدهای نداشته است. عملیات آن با ایمنی بالا انجام شده و رکوردهای بلند کردن بدون مشکل ثبت گردیدهاند. تنها اتفاقات جزئی مانند تستهای اولیه بودهاند. این سابقه پاک نتیجه طراحی پیشرفته و فرهنگ ایمنی هیرما است.
