انتخاب میان شیت فابریک و ورق برشخورده، همیشه یکی از مهمترین دغدغههای خریداران ورق فولادی در صنایع مختلف است. مسئله فقط نوع عرضه نیست؛ این تصمیم کیفیت نهایی محصول، میزان ضایعات، سهولت تولید و حتی اعتبار یک کارخانه را تحتتأثیر قرار میدهد. تولیدکنندگان، میدانند که کوچکترین موج، کجشدگی یا خطای ابعادی در ورق، میتواند هزینههای سنگینی در مراحل بعدی ایجاد کند. بههمین دلیل، شناخت دقیق تفاوت ورق سیاه فابریک و برش خورده، برای یک خرید هوشمندانه ضروری است. در ادامه، روند تولید ورق فولادی را بررسی کرده و سپس، شیت فابریک و ورق برشخورده را از نظر کیفیت، کاربرد و ارزش اقتصادی مقایسه میکنیم.
آشنایی با فرآیند تولید ورقهای فولادی
برای اینکه تفاوت ورق سیاه فابریک و برشخورده بهتر درک شود، لازم است ابتدا بدانیم ورق فولادی چگونه تولید میشود. هرچند فرآیندهای فولادسازی بسیار گستردهاند، اما دو مسیر اصلی نورد گرم و نورد سرد، هسته تولید ورقهای صنعتی را تشکیل میدهند.
نورد گرم (Hot Rolling)
در این فرآیند، اسلب در کورهها تا دماهای بالا گرم میشود و از میان چندین قفسه نورد عبور کرده تا ضخامت آن کاهش یافته و طول بیشتری پیدا کند. خروجی این فرآیند همان ورق سیاه است که در دو گرید پرکاربرد ST37 (نرمی و جوشپذیری بالا) و ST52 (استحکام بالا) عرضه میشود. ورق سیاه تولید شده، سطح زبرتر، تلرانس ابعادی بازتر و قیمت مناسبتری دارد که پایه بسیاری از سازهها، مخازن و قطعات سنگین از همین نوع ورق تأمین میشود.
نورد سرد (Cold Rolling)
ورق سیاه تولیدشده در نورد گرم، وارد خط نورد سرد شده و سپس در دمای محیط و بدون حرارتدهی دوباره، ضخامت آن کاهش یافته و فشردهتر میشود. در نهایت، ورقی با سطح صاف، براق و دقت ضخامت بالا به دست میآید که در لوازم خانگی، قطعات خودرو، گالوانیزه و رنگی مورد استفاده قرار میگیرد. بهطور کلی، آشنایی با اصول تولید ورق فولادی، پایه درک صحیح فرق ورق سیاه فابریک و برش خورده است.
شیت فابریک چیست؟
شیت فابریک همان ورقی است که مستقیما در کارخانه فولادسازی و بر روی خطوط اتوماتیک، در ابعاد استاندارد و با دقت بسیار بالا بریده و بستهبندی میشود.
مهمترین مزایای شیت فابریک یا همان تفاوت ورق برش خورده و شیت فابریک، به ترتیب زیر هستند:
- دقت بسیار بالا در برش و ابعاد توسط دستگاههای صنعتی عظیم
- نبود موج، تابیدگی و کجشدگی لبهها
- کیفیت سطح بالاتر، صاف، بدون خط و خش
شیت فابریک به دلیل استفاده از دستگاههای برش اتوماتیک بسیار پیشرفته در تولید، عدم وجود خطاهای انسانی، بستهبندی استاندارد و حداقل ریسک آسیبدیدگی، دارای قیمت بالاتری نسبت به ورق برشخورده است.
ورق برشخورده چیست و چگونه تهیه میشود؟
ورق برشخورده در واقع ورق فولادی است که ابتدا به شکل رول ورق تولید شده و سپس در خطوط نواربری، به ورقهای صاف و منظم با طول دلخواه تبدیل میگردد. فرآیند تهیه ورق برشخورده، شامل مراحل زیر است:
نصب رول و آغاز عملیات روی دستگاه رول بازکن ورق
در اولین مرحله، رول فولادی روی دستگاه رول بازکن ورق سوار میشود. این دستگاه رول را با نیروی کنترلشده باز میکند تا ورق آماده ورود به خط فرآوری شود.
صافکاری و عبور از غلطکها
پس از باز شدن رول، ورق از بین چندین ردیف غلطک عبور میکند. این عمل برای از بین رفتن تنشهای داخلی ورق و صاف و همسطح شدن کامل ورق پیش از برش انجام میگیرد.
برش در طولهای دلخواه با دستگاه برش رول به شیت
در مرحله بعد، ورق صافشده وارد دستگاه برش رول به شیت میشود. این دستگاه با استفاده از سیستمهای اندازهگیری دیجیتال، سنسورهای دقیق و تیغههای تیز برشی، ورق را در طولهای مشخص قطع میکند. در برخی خطوط، برای تولید ورقهای طویل و پیوسته، از دستگاه برش رول به رول استفاده میشود.
شیتبندی، چیدمان و بندیلبندی نهایی
ورقهای بریدهشده پس از خروج از دستگاه روی هم انباشته، لبهها بررسی میشود و سپس بهصورت بندیل بستهبندی میگردند. در نهایت محصولی آماده میشود که از دل رول تولید، در ابعاد مشخص مشتری بریده شده و آماده ورود به خط تولید صنایع مختلف است.
کاربردهای رایج هر نوع ورق
شناخت دقیق تفاوت ورق سیاه فابریک و برش خورده زمانی ارزشمند است که بدانیم هرکدام برای چه نوع پروژهای بهترین عملکرد را دارند. کاربردهای رایج هر نوع ورق در ادامه بیان شده است.
کاربردهای شیت فابریک
به دلیل دقت بالا، سطح سالم و برش استاندارد، شیت فابریک در صنایعی استفاده میشود که کیفیت ورق نقشی کلیدی در خروجی نهایی دارد. مهمترین این صنایع شامل موارد زیر هستند:
- لیزرکاری و برش CNC
- تولید قطعات صنعتی و ماشینآلات
- صنایع لوازم خانگی، برای تولید بدنه یخچال، لباسشویی، کولر
- ساخت سازههای سبک و پروفیلسازی
کاربردهای ورق برشخورده
این نوع ورق با تنوع در طول برش و قیمت مناسبتر، برای پروژههای متغیر و تیراژ بالا مناسب است. کاربردهای ورق برشخورده عبارتند از:
- سولهسازی و سازههای سنگین
- تولید مخزن، دیگ بخار، بویلر و تانکر
- صنعت خودروسازی و قطعهسازی
در یک نگاه ساده که میتوان آن را مهمترین تفاوت ورق برشخورده و شیت فابریک دانست، شیت فابریک زمانی بهترین انتخاب است که کیفیت سطح، دقت و عدم تابخوردگی مهم باشد و ورق برشخورده زمانی که ابعاد سفارشی، طولهای خاص و قیمت اقتصادی اولویت خریدار باشد.
مقایسه کامل شیت فابریک و ورق برشخورده
برای اینکه انتخاب بین دو نوع ورق شیت فابریک و ورق برشخورده راحتتر شود، یک جدول مقایسهای دقیق میآوریم تا همه نکات در یک نگاه قابل بررسی باشد. درک این تفاوتها باعث میشود خریداران بتوانند متناسب با نوع کار، بودجه و نیاز فنی، بهترین گزینه را انتخاب کنند و اهمیت تفاوت ورق سیاه فابریک و برش خورده بهتر مشخص شود. هر دو محصول جایگاه مشخصی در صنعت دارند و انتخاب درست آنها میتواند هزینهها را کاهش دهد و کیفیت خروجی را افزایش دهد.
| ویژگی | شیت فابریک | ورق برشخورده |
| منبع تولید | تولید و برش مستقیم در کارخانه مادر | تولید از رول با خطوط نواربری |
| دقت ابعادی | بسیار دقیق و استاندارد | خوب، وابسته به دستگاه |
| کیفیت سطح | صاف، بدون موج، لبههای یکنواخت | مناسب اما امکان موجدار شدن وجود دارد |
| ریسک تاب و موج | صفر | ممکن در صورت صافکاری ضعیف |
| قیمت | بالاتر | اقتصادیتر |
| بهترین کاربردها | لیزر، CNC، لوازم خانگی، قطعات صنعتی دقیق | سولهسازی، مخزنسازی، خودرو، سازههای سنگین |
چه ورقهایی در دستگاه نواربری برش میخورند؟
در خطوط نواربری، بیشتر ورقهایی که به صورت رول تولید میشوند، قابلیت برش دارند. مهمترین آنها در این بخش بیان شدهاند:
ورق سیاه (ST37، ST52)
- مناسب برای صنایع ساختمانی، ساخت مخازن و تانکرها
- قابل برش با دستگاه رول بازکن ورق و دستگاه برش رول به رول
- دارای مزایایی همچون، کاهش ضایعات و امکان تولید در طولهای سفارشی
ورق روغنی و نورد سرد
- مناسب قطعات دقیق، لوازم خانگی و قطعات صنعتی
- قابل برش با دستگاههای دقیق برای حفظ سطح صاف
ورق گالوانیزه و رنگی
- مناسب سقفهای شیروانی، نما و دکوراسیون
- نیاز به کنترل دقیق هنگام برش برای حفظ کیفیت سطح
ورق آلومینیوم و آلوزینک
- قابل برش و فرمدهی در خطوط نواربری
- کاربرد در کانالسازی، قطعات سبک و صنایع سرمایشی
- این ورقها پس از برش، آماده استفاده در خطوط تولید یا بستهبندی برای مشتری هستند.
ورق شیروانی و فرآیند رولفرمینگ
یکی از کاربردهای ورقهای قابل برش، تولید ورق شیروانی است. روند کار بدین صورت است که، رول ورق روی دستگاه رول بازکن ورق قرار میگیرد و صاف میشود. سپس، ورقها از مجموعه غلطکها عبور میکنند و به شکلهای دلخواه (ذوزنقهای، کرکرهای و…) فرم داده میشوند. در مرحلهی بعد با استفاده از دستگاه برش رول به شیت یا گیوتین هیدرولیک، طول ورقها مطابق سفارش مشتری برش میخورد و ورقهای فرمدهیشده چیده و بندیلبندی میشوند تا آماده استفاده در سقف و نما باشند.
خرید دستگاه برش رول به رول و رول به شیت از مازگروپ
در دنیای صنعتی امروز، برای تولید ورق برشخورده با دقت بالا و حداقل ضایعات، استفاده از تجهیزات پیشرفته ضروری است. مازگروپ با ارائه دستگاه رول بازکن ورق، برش رول به رول و برش رول به شیت، امکان تبدیل رولهای فولادی به ورقهای آماده مصرف با طول و عرض دلخواه را فراهم میکند. این دستگاهها نه تنها ورقها را صاف و یکنواخت کرده، بلکه سرعت تولید را افزایش داده و کیفیت سطح و دقت ابعادی را تضمین میکنند، تا هر پروژهای، از سولهسازی گرفته تا تولید قطعات دقیق، بدون خطای ناشی از موج یا تابخوردگی پیش رود. برای سفارش یا مشاوره فنی در خصوص خرید دستگاه رول بازکن و برش پیشرفته، میتوانید به مازگروپ مراجعه کنید.
